Czym jest akcja i podstawowe pojęcia z nią związane.
Akcja to niepodzielny, zbywalny papier wartościowy o charakterze udziałowym, potwierdzający udział ich posiadacza w części kapitału zakładowego spółki. Emitowane przez spółki akcyjne i spółki komandytowo – akcyjne.
Akcje można nabyć w drodze oferty prywatnej lub publicznej. Oferta publiczna ma miejsce, gdy informacja o papierach wartościowych, a także warunkach ich nabycia została skierowana, do co najmniej 150 osób lub nieoznaczonego adresata, w taki sposób by stanowiła podstawę do nabycia tych papierów wartościowych. Forma i sposób tej informacji jest dowolna. Natomiast oferta prywatna skierowana jest nie więcej niż do 149 osób lub oznaczonego adresata.
Rodzaje akcji
Akcje imienne – ich posiadacze zapisani są w księdze akcyjnej, która zawiera oznaczenie osoby fizycznej lub prawnej odpowiednio z imienia i nazwiska lub z nazwy (firmy). Obrót tymi akcjami na giełdzie możliwy jest po zamianie na akcje na okaziciela. Zbycie akcji imiennych, jeżeli ustawa i statut na to pozwalają, następuje w wyniku pisemnego oświadczenia najczęściej w formie umowy cywilno-prawnej np. sprzedaży, darowizny. Do skutecznego zbycia tych akcji wymagane jest przeniesienie ich posiadania oraz odpowiedni zapis w księdze akcyjnej.
Akcje na okaziciela – prawa z nimi związane przysługują tym, którzy są ich aktualnymi posiadaczami. Jedyny rodzaj akcji dopuszczonych do obrotu giełdowego. Nie są wpisywane do księgi akcyjnej, dzięki czemu ułatwiony jest ich obrót.
Akcje zwykłe – stanowią ułamek kapitału zakładowego, a ich posiadacz zyskuje prawa majątkowe i korporacyjne.
Akcje uprzywilejowane – akcje te z wyjątkiem akcji niemych (akcje uprzywilejowane, co do dywidendy z wyłączonym prawem głosu), powinny być imienne. Nie podlegają, zatem obrotowi na giełdzie, a jeśli zostaną sprzedane, stają się akcjami zwykłymi. Uprzywilejowanie może dotyczyć:
- Głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy – 1 akcja nie może przyznawać więcej niż 2 głosy na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy
- Dywidendy, która nie może przewyższać o połowę dywidendę przeznaczoną do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywilejowanych.
- Podziału majątku w przypadku likwidacji spółki, który zostaje po opłaceniu wierzycieli. Akcjonariusze posiadający akcje uprzywilejowane mają pierwszeństwo przed akcjonariuszami, którzy posiadają akcje zwykłe. Jeśli statut nie stanowi inaczej.
Złota akcja – szczególne uprawnienie dla określonych akcjonariuszy, bez względu na ilość posiadanych przez nich akcji, które pozwala na decydowanie o szczególnych dla spółki sprawach np. pomiotem, który posiada taką akcję jest Skarb Państwa w niektórych przedsiębiorstwach (ten rodzaj akcji jest spotykany głównie w Wielkiej Brytanii).
Akcje tzw. „blue chips”- akcje spółek o dobrej kondycji finansowej, charakteryzujących się dużą płynnością i kapitalizacją.
Akcje groszowe – to akcje spółek o niskiej wartości nominalnej, często poniżej ich wartości rynkowej, o znacznych wahaniach ceny i niskiej płynności.
Jakie prawa zyskujesz, jako akcjonariusz? (Korporacyjne i majątkowe)
Akcjonariuszem jest osoba wpisana do księgi akcyjnej lub posiadacz akcji na okaziciela.
Prawa majątkowe akcjonariusza:
- Prawo do dywidendy (udziału w zyskach). Jeśli zostanie podjęta uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy o podziale wypracowanego przez spółkę zysku lub niepodzielonego zysku z lat ubiegłych środki wypłaca się w stosunku do liczby akcji posiadanych przez akcjonariusza.
- Prawo do udziału w masie majątkowej w przypadku likwidacji spółki.
- Prawo poboru akcji, czyli pierwszeństwo objęcia akcji nowej emisji.
- Prawo do zbycia akcji – prawo do rozporządzania akcją.
Prawa korporacyjne akcjonariusza:
- Prawo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy – przysługuje posiadaczom zarówno akcjom na okaziciela jak i imiennych.
- Prawo do głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.
- Prawo do informacji dotyczących spółki, jeśli jest to uzasadnione dla oceny sprawy będącej porządkiem obrad, a informacja ta nie wyrządzi szkody spółce.
- Prawo do zaskarżania uchwał WZA, jeżeli uchwała nie jest zgodna ze statutem, dobrymi obyczajami, godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie akcjonariusza
Zyski i ryzyka związane z inwestycje w akcje
Akcja jest papierem wartościowym, który charakteryzuje się wyższymi zyskami i jednocześnie większym ryzykiem inwestycyjnym związanym ze zmiennością cen instrumentu finansowego.
Do podstawowych zalet inwestowania w akcje należy przede wszystkim zaliczyć możliwość decydowania o sprawach spółki i głosowania na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Kolejną zaletą jest udział w zyskach, poprzez wypłatę przez niektóre spółki dywidend, licząc na długoterminową rentowność.
Ryzyko inwestycji w akcje ma wiele źródeł takich jak: czynniki makroekonomiczne, polityczne, rynku, branży, otoczenia, w którym znajduje się spółka, czy kondycji finansowej spółki. Zatem samodzielna inwestycja w akcje wymaga większej znajomości tego instrumentu, a także poświęcenie czasu na śledzenia zmian na rynku.
PRZYPISY
https://www.nbportal.pl/wiedza/artykuly/na-poczatek/stopa_zwrotu_z_papierow_wartosciowych_a_niepewnosc_zwiazana_z_inwestycja
https://www.nbportal.pl/wiedza/artykuly/na-poczatek/akcje
https://www.lexlege.pl/ksh/rozdzial-2-prawa-i-obowiazki-akcjonariuszy/53/
https://www.gazetaprawna.pl/encyklopedia/prawo/hasla/333858,akcja.html
https://encyklopedia.skarbiec.biz/akcje-imienne.html
